Fundación de Steven Spielberg graba testimonios de la guerra
Esta es la primera vez que la fundación Shoah recopila testimonios de un conflicto armado en América Latina
RABINAL, GUATEMALA. A Juan Chen Chen se le enciende el rostro y sonríe cuando habla de su infancia en los campos de su comunidad cuando jugaba pelota y trompo, mientras sus padres sembraban maíz y chilacayote.
Pero se pone serio, su voz sombría, y su vista se pierde en el horizonte cuando recuerda lo que le tocó vivir cuando un grupo de soldados llegó a su comunidad el cuatro de marzo de 1980. Chen pudo esconderse pero otros no tuvieron tanta suerte.
“Llegue a ver cuándo a mi papá le pusieron la bala en la cabeza”, relata. “Mi papá se quedó tirado ahí y los perros empezaron a comer su cerebro, me quedé cuidando su cuerpo. Fueron los soldados que le daban seguridad a la hidroeléctrica”.
Tras la incursión de los soldados él y su familia huyeron a la montaña.
La historia de Chen es una de las cientos de historias orales que la Fundación Shoah, fundada y financiada por el director de cine Steven Spielberg, ha recolectado y documentado.
Cuando terminen sería el esfuerzo, hasta ahora jamás hecho, por recopilar en video la mayor cantidad de testimonios de los sobrevivientes de la guerra en la nación centroamericana (1960-1996), donde unas 245.000 personas fueron asesinadas o desaparecidas, en su gran mayoría a manos de soldados y patrulleros civiles.
Esta es la primera vez que la fundación Shoah recopila testimonios de una guerra en América Latina. La fundación es especialista en el holocausto judío, de donde tiene ya recopilados 52.000 testimonios, así como de los genocidios de Armenia (1915-1923), de los Tutsi en Ruanda (1994), las masacres de Nanjing China (1937) y de Guatemala.
La fundación, establecida en la University of Southern California, ha recopilado ya 100 testimonios del conflicto y planea recopilar al menos 500 en colaboración con la Fundación de Antropología Forense de Guatemala. El resto se elaboraran entre los años 2016 para integrarlos todos en 2017.
Al menos 50 universidades e instituciones alrededor del mundo tendrán acceso completo a este archivo visual histórico, con fines educativos y cualquier persona con conexión a internet también lo tendrá, pero la cantidad de vídeos que puede ver es limitada.
Fredy Peccerelli, director de la Fundación de Antropología, explica que la intención es contar las historias “de las que nadie quiere saber, sin filtros políticos, ni ideológicos”, los cuales dan pincelazos de lo que fue la vida antes, durante y después de la guerra.
Con ese fin, trabajadores de la fundación se adentran en las comunidades para entrevistar a personas como Chen, un agricultor indígena Achí, sobreviviente de las masacres de Río Negro, en Baja Verapaz, a unos 175 kilómetros al norte de ciudad de Guatemala.
“Somos campesinos”, le dice a la entrevistadora Yeni de León, al recordar también cómo se casó con doña Margarita, cuando él tenía 17 y ella 15 años en una boda arreglada por sus padres y que conoció el día de la boda. “Siempre vivimos bien, no hubo hasta entonces, violencia”, recuerda.
Fue entonces cuando de repente llegaron los soldados buscando a unos campesinos que, supuestamente, habían robado enseres de trabajadores que entonces construían la Hidroeléctrica de Chixoy. Hubo una discusión y los soldados mataron a 7 personas, líderes de la comunidad, desatando años de terror en la pequeña comunidad.
Activistas aseguran que el gobierno quería desalojar a la población para evitar conflictos con la construcción de la hidroeléctrica, lo que generó miles de muertes.
Chen dice que fue forzado a unirse a los patrulleros civiles, hasta que un día lo encarcelaron y torturaron.
“Mire mis manos, aquí tengo una seña, mire mi pierna, me enterraron el cuchillo”, dice el hombre de 58 años, que cuenta su historia entre lágrimas. “Nos acusaban de guerrilleros”, dice disculpándose por su llanto, “no era cierto”.
Hoy Chen lo único que busca es que se haga justicia pues algunos de los patrulleros que lo torturaron aún vive cerca de su comunidad.
Pero conseguir justicia por los abusos de la guerra civil ha sido difícil en Guatemala. Muchos militares, acusados de ordenar o llevar a cabo asesinatos, mantienen su influencia y siguen libres por las calles décadas después de haber cometido los crímenes.
Varios intentos por llevar a juicio al ex dictador José Efraín Ríos Montt y a su jefe de inteligencia, Mauricio Rodríguez Sánchez, acusados de los delitos de genocidio y contra los deberes de humanidad por la muerte de 1.771 indígenas ixiles a manos de soldados durante los años de su gobierno de facto 1982-1983, no han funcionado.
El 11 de enero de 2016 la justicia guatemalteca de nuevo se pondrá a prueba para determinar la responsabilidad del ex dictador, aunque podría evadir el castigo porque fue declarado incompetente mental para afrontar un juicio.
Según el informe de la Recuperación de la Memoria Histórica, en este tiempo se cometieron al menos 422 masacres en todo el país. Las organizaciones de Derechos Humanos aseguran que la región norte del país sufrió los excesos de la guerra, especialmente las comunidades indígenas que sufrieron la peor parte de los asesinatos.
Fernando Osorio, de 70 años, también sobrevivió a las masacres en Río Negro, pasó dos años en las montañas, comiendo lo que pudiera para mantenerse vivo. Sentado en una silla, en el piso de tierra de su casa, vistiendo un sombrero de paja, Osorio no deja de hacer gestos con sus manos para explicar los horrores que vivió pues no habla bien español.
“Mis hijos estaban chiquitos, los agarraron como gatos y los estrellaban contra un palo de pino”, dice Osorio, a quien le asesinaron a sus seis hijos. “Los soldados se llevaron a las mujeres amarradas con las manos para atrás. Se las llevaron a un destacamento”.
Días después un grupo de hombres fue a reclamarlas, pero no tuvieron respuesta. “Nos dijeron que eran guerrilleros, no somos tontos, somos trabajadores pobres”, recuerda.
Tanto Chen como Osorio siguen viviendo en la pobreza extrema. A veces ni ellos ni su familia tienen que comer y viven mucho peor de cómo vivían antes de la guerra.
En septiembre de 2012, la Corte Interamericana de Derechos Humanos condenó al estado de Guatemala por las masacres en Río Negro y obligó al estado a resarcir a las comunidades. La obligación de mejorar sus condiciones de vida aún sigue pendiente.
Hello there, just became alert to your blog through Google, and found that it is really informative.
I am going to watch out for brussels. I’ll be grateful if you continue this
in future. Many people will be benefited from your writing.
Cheers!
I like this web site very much, Its a rattling nice post to
read and receive information.!
Electrocardiogram ECG showed ST- segment elevation in the inferior leads Figure 1 priligy dapoxetine review We considered chemotherapy induced amenorrhea to have occurred when the patient experienced 2 years of amenorrhea, commencing within 2 years of initiating chemotherapy, with no resumption of menses
Hello, just wanted to say, I loved this blog post. It was inspiring. Keep on posting!
Deneme bonusu sayesinde hiç para kaybetmeden büyük kazançlar sağladım!
Bu bahis sitesinin sunduğu deneme bonusu ile bedava crash oyunları oynayarak büyük ödüller kazandım!
Yüksek bahislerle futbol maçlarına oynadığımda devasa ödüller kazanmak çok heyecan verici!
Bu sitenin sunduğu deneme bonusu ile risksiz bahis yaparak anında kazandım!
Yüksek bahislerle oynadığım futbol bahislerinde her zaman devasa kazançlar elde ediyorum!
Deneme bonusu ile oyunlara sıfır yatırımlа başlamak çok eğlenceli!
Casino’nun sunduğu promosyonlar bahislerimi daha kazançlı hale getiriyor.
En sevdiğim slot oyunu Buffalo King Megaways, her spin heyecan verici ve kazançlı.
Bu casino’daki futbol bahis seçenekleri ile her maçta kazanç fırsatları yakalıyorum.
Bu casino’da slot oyunları oynayarak her gün kazanç elde ediyorum, herkes denemeli!
Aviator gibi crash oyunları, deneme bonusu ile risksiz oynamanın en iyi yollarından biri!
Bahis siteleri deneme bonusu ile risksiz bir şekilde kazanmaya başlamak çok eğlenceli!
Ödeme yöntemleri çok çeşitli, bu harika!
Crash oyunları arasında Aviator en iyisi, deneme bonusu ile risksiz oynamanın keyfini çıkarıyorum!
En sevdiğim slot oyunu Book of Ra, grafikler mükemmel, kazançlar büyük!
Way cool! Some extremely valid points! I appreciate you writing this article and also the rest of the site is also very good.
Deneme bonusu sayesinde hiç yatırım yapmadan büyük kazançlar sağladım.
Bu casino’nun sunduğu slot oyunlarında kazandığım parayı hızlıca çekmek çok basit.
Casino’nun sunduğu turnuvalar sayesinde slot oyunlarında ekstra kazançlar kazanmak çok keyifli.
Bu casino’daki futbol bahis seçenekleri her maçta ekstra kazanç fırsatları sunuyor!
Casino’nun sunduğu promosyonlar sayesinde slot oyunlarında her zaman kazanıyorum.
En sevdiğim slot oyunu Big Bass Bonanza, grafikler harika, kazançlar büyük!
Casino’nun sunduğu bonuslar bahislerimi her zaman daha kazançlı hale getiriyor.
Casino’nun sunduğu turnuvalar ile ekstra kazançlar kazanmak çok kolay.
Deneme bonusu sayesinde hiç para yatırmadan hemen kazandım, gerçekten harika!
Düşük bahislerle oynadığım futbol maçlarında bile kazanç fırsatlarını kaçırmıyorum!
Slot oyunlarında kazanmak hiç bu kadar eğlenceli olmamıştı, kesinlikle tavsiye ederim!
Bahislerimi artırarak Bonanza’dan devasa kazançlar elde ettim!
Bahis siteleri deneme bonusu ile oyunları bedava deneyerek kazanmaya başlayabilirsiniz!
Bu casino’daki jackpot slot oyunları ile büyük kazançlar elde etmek mümkün!
Casino’nun sunduğu turnuvalar ile ekstra ödüller kazanmak çok keyifli!
Bu casino’nun sunduğu canlı bahis seçenekleri futbol maçlarını izlerken daha fazla kazanç fırsatları yaratıyor!
Casino’nun sunduğu promosyonlar futbol bahislerinde ekstra kazanç sağlıyor!
Casino’nun sunduğu canlı bahis fırsatları, futbol maçlarını izlerken ekstra heyecan ve kazanç sağlıyor!
Bu bahis sitesinin sunduğu deneme bonusu ile riske girmeden hemen kazanmaya başladım!
Deneme bonusu ile bedava bahis yaparak büyük kazançlar elde ettim!
Slot oyunlarında her spin heyecan dolu, bu casino’da kazanmak gerçekten çok kolay!
Bu casino’da slot oynarken her zaman büyük jackpot kazanma şansım var.
Deneme bonusu sayesinde ilk kazancımı hiç para yatırmadan elde ettim!
Futbol bahislerinde doğru strateji yaparak her zaman kazançlı çıkıyorum!
Slot oyunlarında her spin ayrı bir heyecan, bu casino en iyisi!
Bu casino’daki slotlarda her zaman kazanç şansım yüksek, jackpot kazanmak ise inanılmaz bir his!
Slot oyunlarında kazanmak için bu casino mükemmel bir platform, herkese tavsiye ederim.
Deneme bonusu sayesinde hiç yatırım yapmadan kazanmaya başladım!
Düşük bahislerle oynadığım futbol maçlarında bile büyük kazanç fırsatları yakalıyorum!
Deneme bonusu sayesinde hiçbir para yatırmadan büyük kazançlar sağladım!
Casino turnuvalarına katılarak slot oyunlarında ekstra ödüller kazanıyorum.
Deneme bonusu ile crash oyunlarına, özellikle Aviator’a sıfır yatırımlа başlamak gerçekten kazançlı!
Casino’nun sunduğu promosyonlar ile slot oyunlarında her zaman kazançlı çıkıyorum.
Bahis sitelerinde deneme bonusu ile Aviator oynayarak büyük kazançlar elde ettim!
En sevdiğim slot oyunu Great Rhino, her spin büyük bir heyecan ve kazanç sağlıyor.
En sevdiğim slot oyunu Reactoonz 2, her spin büyük bir heyecan ve kazanç sağlıyor.
En sevdiğim slot oyunu Montezuma, kazançlarım her geçen gün artıyor!
Crash oyunları arasında Aviator favorim, deneme bonusu ile riske girmeden oynayarak büyük kazançlar sağladım!
Jackpot kazandım ve parayı anında çektim, inanılmaz bir site!
Yüksek bahislerle oynadığım futbol maçlarında büyük kazançlar elde ettim, harika bir deneyim!
Yüksek bahislerle Razor Shark’ta oynadığımda her zaman büyük ödüller kazanıyorum!
Deneme bonusu sayesinde hiç para yatırmadan kazanç sağladım, herkes denemeli!
Casino’daki slot oyunlarının grafikleri ve ses efektleri harika, oyunlar çok keyifli!
Deneme bonusu ile Aviator oynarken büyük kazançlar elde etmek hiç bu kadar kolay olmamıştı!
En sevdiğim slot oyunu Sweet Bonanza, grafikler harika, kazançlar büyük!
Düşük bahislerle futbol maçlarına oynayarak bile harika kazanç fırsatları yakalıyorum!
This is a good tip particularly to those fresh to the blogosphere. Brief but very accurate info… Appreciate your sharing this one. A must read article!
Bahis stratejilerimi geliştirerek her oyunda Starburst’ta büyük ödüller kazanıyorum.
Casino’nun sunduğu promosyonlar futbol bahislerinde ekstra kazanç fırsatları yaratıyor!
Bu casino’da oynadığım slot oyunları ile her zaman kazançlı çıkıyorum.
En sevdiğim slot oyunu Reactoonz, grafikleri ve kazanç potansiyeli harika!
Bu bahis sitesinin sunduğu deneme bonusu ile bedava Aviator oynayarak anında kazanmaya başladım!
Bu casino’daki futbol bahis seçenekleri her maç için harika kazanç fırsatları sunuyor!
Deneme bonusu ile bahis yaparken hiç risk almadan kazanç sağladım!
Bu casino’daki slot oyunları sayesinde her gün büyük kazançlar elde ediyorum!
Uncovering Sugar Defender has actually been a game-changer for me, as I have actually always been vigilant
regarding handling my blood glucose levels. With this supplement, I really feel encouraged to organize my health,
and my newest medical check-ups have mirrored
a substantial turnaround. Having a trustworthy ally in my edge offers me with a complacency and confidence, and I’m deeply thankful for the profound difference Sugar Defender has actually made in my
well-being.
Incorporating Sugar Protector right into my
day-to-day program general health. As a person that prioritizes healthy and balanced consuming, I appreciate the additional defense this supplement provides.
Since starting to take it, I have actually observed
a marked enhancement in my energy levels and a significant reduction in my wish for harmful treats
such a such an extensive impact on my life.
Bu casino’daki slot oyunları gerçekten büyük jackpotlar sunuyor, kazanmak çok heyecanlı.
İlk para yatırmamda aldığım bonus sayesinde hemen kazanmaya başladım.
This site was… how do I say it? Relevant!! Finally I have found something that helped me. Thanks a lot!
Hi! Do you know if they make any plugins to assist with SEO?
I’m trying to get my website to rank for some targeted keywords but I’m not seeing very good gains.
If you know of any please share. Thank you! You can read
similar text here: Warm blankets
An intriguing discussion is worth comment. There’s no doubt that that you ought to publish more about this topic, it may not be a taboo matter but usually folks don’t talk about such topics. To the next! Best wishes.
Sugar defender Official website Finding Sugar Defender
has actually been a game-changer for me, as I’ve constantly been vigilant about handling my blood
sugar level degrees. I currently really feel empowered and positive in my ability to keep healthy degrees, and my newest medical examination have
actually reflected this development. Having a credible
supplement to complement my a big resource of comfort, and I’m genuinely grateful for the considerable distinction Sugar Protector has made in my total wellness.
I must thank you for the efforts you’ve put in writing this blog. I really hope to view the same high-grade blog posts by you in the future as well. In truth, your creative writing abilities has motivated me to get my very own blog now 😉
Excellent post! We will be linking to this great article on our site. Keep up the good writing.
Saved as a favorite, I love your website.
You are so interesting! I do not think I’ve read a single thing like this before. So good to find another person with original thoughts on this topic. Seriously.. thank you for starting this up. This website is one thing that is needed on the internet, someone with some originality.
I quite like looking through an article that can make people think. Also, many thanks for permitting me to comment.
Excellent site you have here.. It’s hard to find high-quality writing like yours nowadays. I truly appreciate people like you! Take care!!
Right here is the perfect web site for everyone who wishes to find out about this topic. You know so much its almost hard to argue with you (not that I personally would want to…HaHa). You definitely put a new spin on a topic that’s been written about for many years. Excellent stuff, just excellent.
This website really has all of the information and facts I wanted concerning this subject and didn’t know who to ask.
Hello there! I could have sworn I’ve visited your blog before but after looking at some of the articles I realized it’s new to me. Anyways, I’m definitely delighted I stumbled upon it and I’ll be book-marking it and checking back regularly!
Howdy, There’s no doubt that your site might be having browser compatibility issues. When I look at your web site in Safari, it looks fine however, when opening in IE, it’s got some overlapping issues. I merely wanted to give you a quick heads up! Besides that, wonderful blog!
This is a topic that is close to my heart… Best wishes! Exactly where are your contact details though?
I seriously love your site.. Great colors & theme. Did you create this site yourself? Please reply back as I’m planning to create my very own site and would love to find out where you got this from or what the theme is called. Many thanks.
I really love your site.. Pleasant colors & theme. Did you make this amazing site yourself? Please reply back as I’m attempting to create my own personal site and would love to find out where you got this from or what the theme is called. Kudos.
An impressive share! I have just forwarded this onto a friend who was doing a little research on this. And he actually bought me breakfast because I found it for him… lol. So let me reword this…. Thanks for the meal!! But yeah, thanx for spending time to talk about this issue here on your internet site.
Good blog post. I definitely love this site. Keep it up!
Way cool! Some extremely valid points! I appreciate you writing this article plus the rest of the website is very good.
Excellent article! We will be linking to this great content on our site. Keep up the good writing.
Pretty! This has been a really wonderful article. Thanks for providing these details.
Having read this I thought it was extremely informative. I appreciate you taking the time and energy to put this article together. I once again find myself spending a lot of time both reading and posting comments. But so what, it was still worthwhile.
I love reading through an article that will make people think. Also, thanks for permitting me to comment.
This is a topic that is close to my heart… Cheers! Where are your contact details though?
Very nice post. I certainly love this website. Stick with it!
I must thank you for the efforts you’ve put in writing this website. I really hope to check out the same high-grade blog posts from you later on as well. In fact, your creative writing abilities has encouraged me to get my very own website now 😉
After looking at a number of the articles on your blog, I seriously appreciate your technique of blogging. I saved as a favorite it to my bookmark website list and will be checking back soon. Please visit my website too and let me know your opinion.
Oh my goodness! Incredible article dude! Thanks, However I am experiencing troubles with your RSS. I don’t understand why I am unable to join it. Is there anyone else having the same RSS issues? Anybody who knows the answer can you kindly respond? Thanx!!
bookmarked!!, I really like your site.
Your style is so unique compared to other folks I have read stuff from. Thanks for posting when you’ve got the opportunity, Guess I’ll just bookmark this blog.
I want to to thank you for this wonderful read!! I absolutely enjoyed every bit of it. I’ve got you book-marked to look at new things you post…